Grammage (g/m²) bij verpakkingen

Bij kartonnen dozen, verzenddozen en verpakkingspapier komt de term grammage vaak voor. Dit begrip (uitgedrukt in gram per vierkante meter, g/m²) geeft het gewicht van materiaal per oppervlakte-eenheid aan. Hoe hoger het g/m²-getal, hoe zwaarder en dikker het papier of karton. Dit bepaalt of een verpakking dun en flexibel is of juist dik en stijf, en beïnvloedt de beschermende werking, het transportgewicht en de kosten. In deze blog leggen we uit wat grammage is, wat het wél en niet zegt over sterkte, en de verschillen voor papier, karton en golfkarton. Je krijgt praktische vuistregels, leert over duurzame keuzes en hoe je zelf het grammage kunt meten. Zo kies je met vertrouwen de juiste verpakking.

Wat is grammage (g/m²) en waarom is het belangrijk?

Grammage is het gewicht per vierkante meter van materiaal, meestal papier of karton. Een vel van 1 m² met grammage 80 weegt bijvoorbeeld 80 gram. Grammage is belangrijk omdat het iets zegt over de dikte en stevigheid van verpakkingsmateriaal. Hoger g/m² betekent doorgaans een dikker, stijver materiaal; lager is dunner en flexibeler. Denk bijvoorbeeld aan 20 g/m² zijdepapier versus 500 g/m² karton, dat voel je meteen.

Maar grammage is niet de enige factor voor de sterkte van een verpakking. Het vertelt vooral iets over massa en dikte, niet direct over hoe goed een materiaal bestand is tegen druk of scheuren. Voor vlak materiaal (zoals opvulpapier) geldt vaak: zwaarder papier is sterker en scheurbestendiger. Bij golfkartonnen dozen speelt de constructie (meerdere papierlagen en golven) een grote rol. Onthoud: een hoger grammage is een goede indicatie, maar geen garantie voor een stevige doos.

Praktisch gezien helpt grammage bij de keuze van de juiste verpakking. Je kijkt naar g/m² om in te schatten of papier geschikt is als opvulling of karton dik genoeg is voor een verzenddoos. Je wilt voldoende bescherming zonder onnodig gewicht (goed voor verzendkosten én duurzaamheid). Kortom, door grammage te begrijpen kies je materiaal dat past bij het product en de verzendwijze – niet te licht (breukrisico) en niet onnodig zwaar (verspilling).

Wat zegt grammage wél en niet over sterkte?

Grammage correleert vaak met de dikte en stijfheid van materiaal. Enkele vuistregels: Hoger g/m²: doorgaans dikker en stijver, met hogere scheurweerstand. (Bijv. 100 g/m² kraft scheurt minder snel dan 50 g/m² zijdepapier.) – Lager g/m²: dunner en flexibeler. (Denk aan 20 g/m² vloeipapier dat soepel is voor het inpakken van delicate items.) Zwaarder papier behoudt meer volume als opvulling; het propt niet helemaal samen. Een zware doos voelt solider aan dan een lichte doos.

Toch zegt grammage niet alles, zeker niet bij golfkarton. Een enkel getal – bijvoorbeeld “300 g/m² karton” – geeft geen volledig beeld. De vezelkwaliteit speelt namelijk een grote rol: virgin kraftvezels zijn sterker dan gerecyclede vezels, ook wanneer het grammage gelijk is. In onze blog Kraftliner vs Testliner lees je daar meer over. Daarnaast is de opbouw minstens zo bepalend: het aantal lagen en het type golf hebben veel invloed op de uiteindelijke doossterkte. Ook het onderscheid tussen papier en karton hangt samen met grammage. Tot ongeveer 170–180 g/m² spreken we van papier; daarboven wordt het karton genoemd. Rond die grens wordt het materiaal merkbaar stijver en dikker. Ga je boven de 600 g/m², dan kom je zelfs uit bij massief karton, ook wel bord genoemd.

Grammage bij papier (16–179 g/m²)

Verpakkingspapier is dun en flexibel, ideaal om producten mee te vullen, te wikkelen of in te pakken. Binnen deze categorie zijn er verschillende gewichtsklassen met eigen toepassingen:

• 22–28 g/m² (zijdepapier): flinterdun papier dat nauwelijks gewicht toevoegt. Wordt gebruikt om lichte of delicate items in te pakken of te beschermen (bijv. sieraden). Zorgt voor een nette presentatie en krasbescherming, maar biedt weinig schokabsorptie.
• 45–60 g/m² (licht opvulpapier): krantenpapier-achtig opvulmateriaal, vaak van gerecyclede vezels. Zeer soepel en ideaal om lege ruimte in dozen op te vullen. Het is goedkoop per meter en biedt veel volume voor weinig gewicht. Lichte producten met veel lege ruimte kun je zo veilig versturen (bijv. kleding of kussens). Vuistregel: voor vooral volume-opvulling (lucht/kusseneffect) kies ±50 g/m² opvulpapier.
• 60–80 g/m² (kraftpapier): pakpapier dat volume én sterkte biedt. Dikker en scheurvaster dan krantenpapier, dus ideaal om dozen te vullen met allerlei producten. Rond 70 g/m² heb je een mooie balans: veel meters per kilo, maar toch stevig en niet te makkelijk samen te drukken. 70 g/m² is een populaire standaard bij webshops omdat het breed inzetbaar is en ook geschikt om producten mee te wikkelen zonder te dik te zijn.
• 80–100+ g/m² (zwaar opvulpapier): voor zwaardere items of extra demping. Dit papier is stijver en vormt proppen die niet snel inzakken onder gewicht. Gebruik 90–120 g/m² voor boeken, hardware of onderdelen met massa, en om scherpe of zware objecten in te wikkelen. Zo heb je meer scheur- en doordrukbestendigheid. Nadeel: minder meters per kilo, maar bij breekbare of zware producten is die extra bescherming de moeite waard. Vuistregel: zwaar product of hoge kans op stoten? Kies een zwaarder opvulpapier of meerdere lagen. Tip: Merk je dat licht opvulpapier niet volstaat (zware items verschuiven of prikken erdoorheen), stap dan over op hogere grammage. Er bestaat opvulpapier van 90–120 g/m² voor zulke gevallen.

Grammage bij karton (180–600 g/m²)

Boven ~180 g/m² spreken we van karton. Karton is dikker en vormvaster dan papier, geschikt voor doosjes, kaarten, wikkels en omdozen. Een vel van 200 g/m² voelt duidelijk als karton: nog buigbaar, maar minder vatbaar voor scheuren of kreuken dan papier. Karton van 300–400 g/m² is zeer stevig en wordt gebruikt voor verzendverpakkingen (zoals mappen of boekverpakkingen) en productverpakkingen (elektronica, cosmetica, etc.).

• 180–300 g/m²: enkelvoudig karton voor doosjes, kaarten en insteekhoesjes. Brievenbusdoosjes zijn soms van dik karton om binnen de brievenbusmaat te blijven maar toch stevig te zijn.
• 300–450 g/m²: dubbelkarton of extra stevig vouwkarton. Bijvoorbeeld ordners of luxe productverpakkingen. Ook boekverpakkingen in deze range bieden bescherming zonder golfkarton.
• 450–600 g/m²: dit nadert het dikke massief karton. Toepassingen: bodemschotjes, zware kartonnen beschermplaten, stapelhulzen. Karton aan de bovenkant van deze range is lastig met de hand te buigen en wordt vaak machinaal verwerkt.

Massief karton (>600 g/m²)

Boven ~600 g/m² spreken we van massief karton (bord). Dit is meestal meerdere lagen papier samengeperst tot één dik vel, een stootvast en sterk materiaal. Typische toepassingen: Pallet- en transportplaten: dikke kartonnen platen op pallets of als tussenleggers. Ze vangen klappen op en verdragen hoge stapeldruk. Luxe dozen en mappen: presentatieboxen of luxe verpakkingen (bijv. elektronica of sieradendozen) gebruiken massief karton voor een premium uitstraling en stevigheid. – Industrieel gebruik: ter vervanging van hout of kunststof, zoals tijdelijke vloeren, beschermhoeken of zeer zware doosconstructies.

Massief karton is duurder en zwaarder, maar biedt maximale bescherming zonder holle ruimtes. Het gladde oppervlak geeft bedrukt een luxe look. Let wel: massief karton is minder veerkrachtig; bij extreme belasting knikt het eerder dan golfkarton. Gebruik het alleen waar vormvastheid en hoge impactbestendigheid nodig zijn. Voor gewone verzenddozen is massief karton overkill; golfkarton is efficiënter.

Grammage en golfkarton: meer dan één getal

Golfkarton is opgebouwd uit meerdere lagen papier: meestal twee vlakke buitenlagen (liners) met daartussen één of meer gegolfde lagen (flutes). Elke laag heeft zijn eigen grammage. Zo’n samenstelling wordt bijvoorbeeld aangeduid als “150/150 B-golf”, wat betekent dat zowel de binnen- als buitenlaag 150 g/m² zijn, met daartussen een B-golf. Het totaalgewicht per m² – in dit geval ongeveer 412 g/m² – zegt echter weinig zonder die context. Een enkel grammagegetal volstaat namelijk niet om de werkelijke sterkte te beoordelen. Stel dat je twee dozen hebt die elk rond de 500 g/m² karton gebruiken: doos A is enkelgolf met twee liners van 250 g/m², terwijl doos B dubbelgolf is met vier liners van gemiddeld 125 g/m² en twee golflagen ertussen. Ondanks hetzelfde totaalgewicht blijkt de dubbelgolfdoos veel sterker, omdat hij meer draagvermogen en betere schokabsorptie biedt. Het is dus de constructie – het aantal en type golflagen in combinatie met de grammages van de afzonderlijke lagen – die de echte sterkte van golfkarton bepaalt.

Verschillende golfsoorten

Bij golfkarton onderscheiden we verschillende soorten golven die elk hun eigen kenmerken hebben. E-golf is een microgolf van ongeveer 1–1,5 mm dik. Dit zorgt voor een fijn en strak profiel, waardoor het ideaal is voor kleine doosjes en brievenbusverpakkingen. Het materiaal is minder sterk, maar neemt weinig ruimte in en oogt netjes. B-golf, met een dikte van circa 3 mm, geldt als de allround enkelgolf. Deze biedt een goede balans tussen stevigheid en efficiënt materiaalgebruik en wordt daarom veel toegepast bij standaard verzenddozen. C-golf is met ongeveer 4 mm iets grover en stijver dan B-golf. Het dempt beter bij vallen en schokken en is bij gelijk grammage vaak iets sterker dan B, al oogt het minder strak. Voor zwaardere of kwetsbare producten wordt vaak gekozen voor BC-golf: een dubbelgolf van 6–7 mm dik die een B- en C-golf combineert. Deze constructie is aanzienlijk stijver en kan meer stapeldruk verdragen. Daarnaast bestaan er varianten zoals EB-golf (een dunne dubbelgolf van circa 4,5 mm) en zelfs triplegolf, zoals AAA of BCA, die bedoeld zijn voor de meest zware industriële toepassingen.

Kortom, bij golfkarton is grammage maar één aspect. Eén getal is niet genoeg. Daarom vermelden wij bij Verpakgigant altijd of een doos enkel- of dubbelgolf is en van welke kwaliteit, zodat je bewust kunt kiezen. Meer weten? Lees onze blog: Welk type golfkarton heb ik nodig? voor meer uitleg over de golfsoorten en hun toepassingen.

Kartonnen verpakkingen kopen: welk grammage past bij jouw producten?

Bij Verpakgigant geloven we in de juiste verpakking voor elke toepassing, en we zetten onze expertise graag in om je te adviseren. Twijfel je tussen twee kwaliteiten opvulpapier of weet je niet zeker of een doosconstructie sterk genoeg is? We staan voor je klaar met raad en daad.

Klaar om het juiste verpakkingsmateriaal te kiezen? Ontdek ons assortiment kartonnen dozen, verzenddozen en verzendverpakkingen; van enkelgolf brievenbusdozen tot dubbelgolf verzenddozen. Voor elke toepassing is er een passende oplossing. Neem contact met ons op voor persoonlijk advies over de juiste grammage. Zo verpak je voortaan met maximale bescherming, minimale kosten én een goed gevoel over je keuze!